Hiszpańskie czasy – podsumowanie

Po 15 lekcjach hiszpańskiego znasz już jeden czas teraźniejszy i 3 czasy przeszłe. To dobry moment na podsumowanie! Prześledzimy jeszcze raz, w jakich sytuacjach używa się te hiszpańskie czasy i jak wygląda odmiana popularnych hiszpańskich czasowników.
Najpierw posłuchaj nagrania, w którym pojawia się wiele hiszpańskich słówek przydatnych na wakacjach i nie tylko!

A mi me gustan los viajes. Me encanta visitar sitios nuevos.

Hace tres años fui a España para un año entero. Cuando estaba allí alquilaba un cuarto en un piso compartido con otros estudiantes. Cada día iba a clases en la universidad. Los fines de semana los pasaba viajando a lugares próximos y lejanos. Una vez estuve en Bakio. Otra vez fui a Cádiz y Tarifa.

Ahora sigo viajando: en el año pasado he ido a Serbia, hace un mes he estado en Ucrania. Este mes voy a Dinamarca.

No sé cuál es mi destino, pero sé que quiero viajar mucho en mi vida.

ZOBACZ TŁUMACZENIE

-Lubię wycieczki. Uwielbiam zwiedzać nowe miejsca.

Trzy lata temu pojechałam na cały rok do Hiszpanii. Kiedy tam byłem, wynajmowałem pokój w mieszkaniu dzielonym z innymi studentami. Codziennie chodziłem na zajęcia na uniwersytecie. Weekendy spędzaliśmy podróżując do miejsc bliskich i dalekich. Byłem kiedyś w Bakio. Znów pojechałem do Kadyksu i Tarify.

Teraz kontynuuję podróże: w zeszłym roku pojechałem do Serbii, miesiąc temu byłem na Ukrainie. W tym miesiącu jadę do Danii.

Nie wiem, jakie jest moje przeznaczenie, ale wiem, że chcę w życiu dużo podróżować.

Słówka:

JĘZYK HISZPAŃSKI	JĘZYK POLSKI
me encanta	uwielbiam (dosł. zachwyca mnie)
sitio	miejsce
nuevo	nowy
entero	cały
alquilar	wynajmować
un cuarto	pokój
el fin de semana	weekend (dosł. koniec tygodnia)
viajando	podróżując
un lugar	miejsce
próximo	bliski
lejano	daleki
una vez	raz
otra	inna
ahora	teraz
pasado	miniony, były
la Serbia	Serbia
la Ucrania	Ukraina
la Dinamarca	Dania
el destino	los, przeznaczenie
mucho	dużo
la vida	życie

Hiszpańskie czasy – zastosowania

Czytankę w tej lekcji skonstruowaliśmy tak, by użyć w niej wszystkich omawianych do tej pory czasów gramatycznych. Pojawia się w niej zarówno czas teraźniejszy (Presente), jak i trzy czasy przeszłe:

Imperfecto;
Indefinido;
Perfecto.

Jakiego czasu: teraźniejszego czy jednego z czasów przeszłych użyć w zdaniu? Aby wybrać odpowiednią formę, trzeba odpowiedzieć sobie na dwa pytania:

Po pierwsze, Czy czynność, o której chcemy opowiedzieć, jest zakończona?
Po drugie, Czy czynność, o której chcemy opowiedzieć, mieści się w naszym subiektywnym „teraz” (w przedziale czasu, który jeszcze nie minął) czy „dawno” (w przedziale czasu, który już minął)?

Presente: Używamy go do opisywania działań dziejących się w chwili mówienia lub regularnych, np. Yo estudio español todos los días (Codziennie uczę się hiszpańskiego).
Perfecto: Stosuje się go do opisywania czynności przeszłych, które mają związek z teraźniejszością, np. Hoy he comido paella (Dzisiaj zjadłem paellę).
Imperfecto: Używamy go do opisywania regularnych działań z przeszłości lub tła wydarzeń, np. Cuando era niño, jugaba al fútbol todos los días (Kiedy byłem dzieckiem, codziennie grałem w piłkę nożną).
Indefinido: Służy do opisywania zakończonych czynności w przeszłości, np. Ayer fui al cine (Wczoraj poszedłem do kina).

Odmiana czasowników nieregularnych: ser, estar, ir, saber

Czasowniki „ser”, „estar”, „ir” i „saber” są podobne pod dwoma względami: często pojawiają się w zdaniach po hiszpańsku i odmieniają się w sposób nieregularny.
Jak odmieniać je w czasie Presente, jak w Pretérito Perfecto, Pretérito Imperfecto i Pretérito Indefinido?

Presente:

ser: soy, eres, es, somos, sois, son
estar: estoy, estás, está, estamos, estáis, están
ir: voy, vas, va, vamos, vais, van
saber: sé, sabes, sabe, sabemos, sabéis, saben

Perfecto:

ser: he sido, has sido, ha sido, hemos sido, habéis sido, han sido
estar: he estado, has estado, ha estado, hemos estado, habéis estado, han estado
ir: he ido, has ido, ha ido, hemos ido, habéis ido, han ido
saber: he sabido, has sabido, ha sabido, hemos sabido, habéis sabido, han sabido

Imperfecto:

ser: era, eras, era, éramos, erais, eran
estar: estaba, estabas, estaba, estábamos, estabais, estaban
ir: iba, ibas, iba, íbamos, ibais, iban
saber: sabía, sabías, sabía, sabíamos, sabíais, sabían

Indefinido:

ser: fui, fuiste, fue, fuimos, fuisteis, fueron
estar: estuve, estuviste, estuvo, estuvimos, estuvisteis, estuvieron
ir: fui, fuiste, fue, fuimos, fuisteis, fueron
saber: supe, supiste, supo, supimos, supisteis, supieron

Uwaga: W czasie Pretérito Indefinido czasowniki „ser” i „ir” odmieniają się identycznie (mają identyczne formy). Różnice pomiędzy czasami przeszłymi w hiszpańskim nie mają już przed Tobą tajemnic, ale zdarza Ci się mylić je podczas pisania czy mówienia? Nie przejmuj się! Dodatkowo, polecam sprawdzić ten wpis na blogu, gdzie znajdziesz więcej praktycznych wskazówek.

Ciekawostka kulturowa – wymowa „k” w hiszpańskim

Głoska „k” w języku hiszpańskim jest niema – pomija się ją w wymowie wyrazów. Wyjątkiem są słowa obcego pochodzenia, np. „kilo”. Dlaczego w takim razie pojawiająca się w czytance nazwa miejscowości „Bakio” jest wymawiana z „k”?
Ta miejscowość leży w Kraju Basku – obszarze na północy Hiszpanii wyróżniającym się własnym językiem, kulturą i tradycjami. Po baskijsku „k” używa się normalnie, nie pomija się go ani w wymowie, ani w piśmie. W czytance i nagraniu zdecydowaliśmy się na wykorzystanie lokalnej nazwy tej miejscowości.